Maandag 26 maart 2012
CONGO- Nog steeds geen regering of parlement
Congo heeft nog steeds geen regering. Informateur Charles Mwando Simba heeft wel een rondje gemaakt langs alle politieke partijen, maar hier vallen geen wonderen van te verwachten omdat de UDPS, de partij van Etienne Tshisekedi niet met de informateur wil praten. De andere partijen vinden dat er een brede regering moet komen, inclusief de oppositie. Maar vooralsnog heet de UDPS daar weinig zin in. Etienne Tshisekedi ziet zichzelf als de enige legitieme president van Congo omdat hij vindt dat de huidige president, Joseph Kabila, de verkiezingen in november alleen kon winnen vanwege fraude.
Tshisekedi heeft nog steeds een vorm van huisarrest. Zijn huis en straat in Kinshasa worden zwaar bewaakt; zo kan het regime goed controleren wie er wel en wie er niet bij hem op bezoek mag. Verwacht wordt dat er voor Kabila uiteindelijk maar een ding op zit: toch gaan praten met zijn grootste rivaal. Kabila zal nog een zware dobber krijgen aan sluwe vos Tshisekedi. Zeker nu zijn belangrijkste adviseur bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam.
Ook het parlement in Congo functioneert nog niet naar behoren. Het hooggerechtshof is nog steeds bezig om de meer dan 500 ingediende bezwaren te behandelen. Daarnaast weigeren veel UDPS-leden hun zetel in te nemen. Kortom, het ziet er niet naar uit dat het komende maanden politiek snel beter zal gaan met Congo.
Woensdag 21 maart 2012
DRC: VN-rapport bevestigt martelen en doden tijdens verkiezingen
Wat alle Congolezen al wisten, werd gisteren bevestigd door een rapport van de Verenigde Naties: voor en na de verkiezingen op 28 november hebben politie, leger, presidentiële garde en veiligheidsdiensten mensen zonder geldige reden gearresteerd, gemarteld, in elkaar geslagen, laten verdwijnen en vermoord. Alleen al in Kinshasa zijn volgens de mensenrechtenorganisatie van de VN 33 mensen gedood en zo'n 83 zwaar gewond. Van 16 mensen is nog steeds niet bekend waar ze zijn gebleven en 265 mensen werden gearresteerd. Dit zijn de cijfers die de VN boven tafel heeft weten te krijgen. Ik huiver als ik denk wat er niet boven tafel kon komen. Veel van de doden zijn neergeschoten. Dat is verklaarbaar als je bedenkt dat er met scherp werd geschoten om groepen mensen uit elkaar te drijven. Veel slachtoffers waren gelieerd aan de UDPS, de partij van Etienne Tshisekedi, de belangrijkste tegenstander van Joseph Kabila.
De verkiezingen zijn gehouden omgeven door chaos, fraude en geweld. Alle rapporten van waarnemers bevestigen dat beeld. Er is alleen geen enkel land dat daar consequenties uit trekt. Er is geen land dat met de vinger wijst en zegt dat de huidige president zijn zetel nooit had mogen accepteren, dat het hem ontbreekt aan legitimiteit omdat hij geen mandaat heeft van het Congolese volk.
In december startte de Congolese overheid een onderzoek naar het geweld. VN-vredesmacht Monusco toonde zich verheugd met deze medewerking. Tja. Dat wordt een mooi onderzoek. Welke slager zal zeggen dat zijn eigen vlees niet deugt?
Dinsdag 20 maart
Over Congo valt, als het om de grote lijnen gaat, weinig positiefs te vertellen. Zo is het aantal ontheemden in Oost-Congo hoger dan ooit met bijna 1,8 miljoen, zo blijkt uit cijfers van OCHA, het VN-bureau dat de humanitaire zaken coördineert. Vooral in Maniema en Zuid-Kivu is het aantal ontheemden toegenomen, dat komt door de acties van rebellen en tegenacties van het Congolese leger.
Ook het parlement is nog steeds niet aan het werk, en dat meer dan drie maanden nadat er verkiezingen waren. Er zijn dan ook meer dan 500 bezwaren ingeleverd bij het Hooggerechtshof en het duurt even voordat al deze bezwaren zijn behandeld. Wel zijn inmiddels diverse bureaus geïnstalleerd, zodat als het parlement dat wil, het direct aan de slag kan.
Afgelopen vrijdag vroeg de aanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag 30 jaar gevangenisstraf voor Thomas Lubanga (zie hieronder 15 maart). Het is een stevige straf die een afschrikkende werking kan hebben voor collega's van Lubanga. De aanklager maakte een dag eerder bekend dat hij president Kabila zal vragen Killer-koning Bosco Ntaganda aan hem uit te leveren. Of Kabila snel uit zijn stoel zal springen om hieraan gehoor te geven is de vraag.
En in het Virunga natuurpark zijn het niet alleen de stropers en de houtkappers die haar voortbestaan bedreigen, ook het Engelse olieconcern Soco gaat haar best doen de natuur om zeep te helpen. Van de altijd goedgeefse president Kabila kreeg het vergunning om op zoek te gaan naar olie.
Toch is er ook een positief berichtje te melden: dankzij extra steun van de EU worden een aantal wegen opgeknapt, waaronder die in Goma en de weg tussen Goma en Sake. Wie de wegen kent, weet dat het hard nodig is. Voor de jongens die een paar centen verdienen door overdag de kuilen met stenen te vullen om die er 's avonds weer uit te halen is het minder goed nieuws. Ook zal ik het Paris-Dakar gevoel missen: de allereerste keer dat ik naar Sake ging, zat ik bij mensenrechtenactivist Sylvester Bwira in de auto. Die houdt van een stevig tempo en dus scheurden we langs kuilen, zwaarbeladen fietsen, wandelende mensen en vluchtelingenkampen. Paris-Dakar riep Sylvestre met glanzende ogen. Dat mensen zich ternauwernood in veiligheid konden brengen, leek hem niet te deren. Ook een mensenrechtenactivist heeft menselijke trekjes.
Dinsdag 6 maart 2012
Congo - Waar is Kabila?
Terecht stelt de goede correspondent van Reuters, Johnny Hogg de vraag: waar is president Joseph Kabila en waar blijven de nieuwe regering het het nieuwe parlement? Drie maanden na de verkiezingen zijn die er nog steeds niet. Kabila vertoont zich nauwelijks in het openbaar. Hij lijkt ook geen enkele leiding te geven aan het samenstellen van een nieuwe regering. Die is hard nodig omdat nu al maanden lang alles stil staat bij de overheidsinstanties. Nieuwe besluiten worden niet genomen, salarissen niet betaald.
President Kabila won de verkiezingen met zo'n 49 procent van de stemmen. Inmiddels gaat bijna iedereen in Congo er van uit dat Kabila alleen kon winnen dankzij fraude. Een maand geleden kwam zijn belangrijkste adviseur Augustin Katumba Mwanke om het leven bij een vliegtuigongeluk bij Bukavu, Zuid-Kivu. Het lijkt er op dat met dit verlies Kabila letterlijk zijn 'hoofd' heeft verloren.
Volgens 'radio trottoir' zoals in Congo het geruchtencircuit wordt genoemd, houdt Kabila erg van computerspelletjes, biljarten en muziek luisteren en is hij eigenlijk niet meer dan een grote, angstige puber die zich nu schuilhoudt voor de grote boze wereld. Volgens anderen voert hij achter de schermen overleg met zijn grootste opponent Etienne Thisekedi die 32 procent van de stemmen kreeg.
CONGO - Hoofd kiescommissie koopt dikke villa
Oh ja, en al die geruchten over een corrupt hoofd van de kiescommissie? Die zijn absoluut uit de lucht gegrepen. Een villa van 2,5 miljoen dollar ligt onder handbereik van elke slimme Congolees toch? Het hoofd van CENI, de organisatie die verantwoordelijk was voor een goed verloop van de verkiezingen, Dominee Ngoy, kocht onlangs een aardig optrekje in een andere wijk van Kinshasa om zo dichterbij zijn werk te wonen. Praktisch. Volgens de Congolese media kocht Ngoy zijn huis met geld dat hij ving door gesjoemel met facturen. Dat zou helemaal niet zo moeilijk zijn als je bedenkt in welke hoeveelheden materiaal besteld is voor de verkiezingen: 63.000 stembussen bijvoorbeeld en 32 miljoen stembiljetten. Dan kun je er wel wat frauduleuze factuurtjes tussen frunniken. Officieel kostte de woning Ngoy 450.000 dollar plus een verbouwinkje (zwembad) van 150.000 dollar. Het hutje werd door een makelaar getaxeerd op 2,5 miljoen. Ik weet wel waar ik ga logeren de volgende keer.
De verkiezingen overigens waren een van de duurste ooit in de wereld gehouden. Congo gaf in totaal 700 miljoen dollar uit en met 71 miljoen inwoners kostten de verkiezingen zo'n 10 dollar per persoon. Een derde van dit bedrag werd opgebracht door de internationale gemeenschap.
Vrijdag 17 februari
CONGO - Oppositie onthoofd
President Kabila is bezig de hele top van oppositiepartij UDPS (Union pour la Démocratie et le Progrès Social) op te rollen. Werd vorige week tweede man Jacquemin Shabani gearresteerd op het vliegveld van Kinshasa, gisteren werd de man gearresteerd die de taken van Shabani voorlopig op zich had genomen: Raymond Kahungu. Hij werd aangehouden toen hij probeerde naar het huis van partijleider Etienne Tshisekedi te gaan. Kahungu nam de taken over omdat Shabani sinds zijn arrestatie kampt met gezondheidsproblemen. Tshisekedi die zichzelf uitriep tot de enige legitieme president vanwege frauduleuze verkiezingen, heeft sinds die verkiezingen een niet-officieel huisarrest.
Gisteren was er een buitengewone zitting van het parlement in de nieuwe samenstelling. Bijna alle gekozen leden van de UDPS bleven weg, omdat ze de verkiezingen niet erkennen. Ook van andere anti-Kabila parlementariërs bleef de stoel leeg. Zo'n 350 parlementariërs (net voldoende voor het quorum) benoemden uiteindelijk een voorlopig bureau en gingen daarna weer naar huis.
Gisteren werd door de katholieke kerk in Kinshasa een protestmars georganiseerd tegen de uitslag van de presidentsverkiezingen en parlementaire verkiezingen. De mars werd echter verboden door de gouverneur van Kinshasa, waarop de mensen in de kerken gingen zitten. Daar werden ze met bruut geweld van de politie geconfronteerd. Die gooide traangasgranaten en sloeg met stokken. Dat geweld gebruikte de politie ook tegen een tiental vrouwen die niets met de protestmars van doen hadden. Zij zaten in de kerk van St Joseph de Matonge en werden plots bestookt met traangas en stokslagen. In een andere kerk werden de demonstranten onder het goedkeurend oog van de politie door jonge mannen in elkaar geslagen. Volgens de katholieke kerk zijn er in totaal vier priesters en twee nonnen gearresteerd. Er is nog geen opgave van het aantal gewonden.
Woensdag 15 februari
CONGO: Shabani verder onder druk gezet
Shaquemin Shabani, de tweede man van de oppositiepartij UDPS van Etienne Tshisekedi, werd vorige week op het vliegveld van Kinshasa gearresteerd toen hij op het punt stond naar Brussel te vliegen. Hij werd aangehouden omdat hij een tweede paspoort bij zich had en niet wilde vertellen waar dat voor nodig was. Later werd de beschuldiging uitgebreid: in zijn computer was een document gevonden met gruwelijke foto's van Congolese burgers die waren onthoofd en verkracht. In bijbehorende teksten werden militairen opgeroepen om hun president niet langer te gehoorzamen. Van Shabani wordt nu geëist dat hij meewerkt aan een onderzoek naar de herkomst van dit document. Volgens communicatieminister Lambert Mende helpt hij daarmee de daders van het bloedbad opsporen.
Ja, Shabani is op zijn achterhoofd gevallen. Als hij de herkomst van dit document vrij geeft is de kans groot dat niet de daders van het bloedbad, maar de makers van het document worden aangepakt. Zij roepen immers op tot ongehoorzaamheid en laten de buitenwereld weten dat er gruwelijke dingen gebeuren in Congo. Shabani kan maar één ding doen en dat is het document wereldwijd verspreiden. Ik zou zeggen: http://wikileaks.org/
Dinsdag 14 februari
Congo: Meer dan 500 bezwaren tegen uitslag parlementsverkiezingen
Het Hooggerechtshof heeft meer dan 500 bezwaren ontvangen tegen de uitslag van de parlementsverkiezingen. Aan de verkiezingen, gehouden eind november, deden zo'n 19.000 kandidaten mee; er zijn 500 zetels beschikbaar.
De bezwaren hebben betrekking op een aantal zaken: op het chaotisch verloop van de verkiezingen zelf, maar ook wordt gesproken van fraude en van bedreigingen, waardoor mensen niet konden stemmen, of niet op de kandidaat van hun keuze konden stemmen. Of de bezwaren veel kans maken valt te betwijfelen. De meeste rechters van het Hoggerechtshof zijn op de hand van president Kabila en de hoogste rechter is een familielied van Kabila.
Met de dood van de belangrijkste adviseur van Kabila, afgelopen zondag tijdens een vliegtuigongeluk bij Bukavu, Zuid-Kivu, is de democratische Republiek Congo steeds verder weg van iets wat op een landelijk bestuur zou kunnen lijken. Het land is stuurloos met een van oudsher al weinig krachtdadige president die nu verder machteloos is gemaakt door het ontbreken van alle legitimiteit door chaotisch en frauduleus verlopen presidentsverkiezingen. Zijn grootste opposant Etienne Tshisekedi heeft zichzelf tot president uitgeroepen en zegt nu ook het nieuw verkozen parlement niet te erkennen, omdat veel kandidaten van zijn partij niet zijn gekozen, ondanks bewijzen dat in ieder geval een aantal kandidaten wel in het parlement zouden zijn gekomen, gezien het aantal stemmen die gepubliceerd werden op lijsten buiten de stembureaus, direct na de verkiezingen.
Maandag 13 februari
CONGO- Belangrijkste adviseur president verongelukt
Een opmerkelijk vliegtuigongeluk in Congo, afgelopen weekend. In Bukavu stortte het privé vliegtuig neer van de belangrijkste adviseur van de Congolose president. Augustin Katumba Mwanke, gezien als de machtigste man van Congo, kwam daarbij om het leven, samen met een van de twee piloten. De minister van Financiën en de gouverneur van Zuid-Kivu raakten gewond. Nu al gaan er geruchten dat de Rwandese president Paul Kagame achter dit ongeluk schuilgaat, geholpen door de vroegere rebellenleider Ruberwa. De rebellengroepering RCD was tot 2003 actief in Kivu en heeft honderden doden op haar geweten. Ruberwa is een Banyamulenge en Tutsi en wordt geacht zeer bevriend met de Rwandese president te zijn.
Met de dood van Katumba verliest de Congolese president Joseph Kabila dus zijn belangrijkste adviseur. In een tijd van onrust en onzekerheid is dat het laatste wat je Congo zou willen toewensen. Kabila is een zwakke president, nog meer verzwakt door de chaotisch verlopen verkiezingen en de onrust die dat met zich mee brengt. Het is niet ondenkbaar dat de Rwandese president kan profiteren van deze situatie.
Vrijdag 10 februari
Tweede man UDPS verhinderd naar Brussel af te reizen
CONGO - Zorgelijk is de arrestatie van Jacquemain Shabani, op dinsdagavond 7 februari. Shamani, tweede man van de UDPS, de partij van oppositieleider Etienne Tshisekedi, werd rond 22.00 uur aangehouden door de Congolese inlichtingendienst op het vliegveld van Kinshasa, terwijl hij op het punt stond naar Brussel af te reizen, volgens een persbericht van de UDPS. Rond half drie in de ochtend werd Shabani weer vrijgelaten. Shabani werd niet goed behandeld: hij moest zich uitkleden en werd geslagen tijdens de uren dat hij vast zat. De hoogste baas van de inlichtingendienst zorgde er uiteindelijk voor dat hij werd vrijgelaten.
Volgens de Congolese autoriteiten had Shabani het probleem aan zichzelf te danken, omdat hij zich arrogant gedroeg toen werd ontdekt dat hij twee paspoorten in bezit had. Shabani zou geweigerd hebben te vertellen waarom hij een tweede paspoort, niet van hemzelf, bij zich had. Dat is strafbaar in DRC. Volgens de autoriteiten werd Shabani niet gearresteerd, maar gewoon ondervraagd door de immigratiedienst.De Congolese inlichtingendienst zegt dat Shabani en zijn partij sprookjes vertellen over de arrestatie.
Ik heb Shabani een aantal keren ontmoet in het partijkantoor van de UDPS. Dat staat in dezelfde wijk als de residentie van Etienne Tshisekedi. De kamer waar zijn bureau stond, was net een bijenkorf. Altijd kwamen er gingen er mensen en er waren nooit minder dan vijf mensen die iets van hem wilden. Zijn telefoons rinkelden onafgebroken. Niet de meest fijne voorwaarden voor een interview, maar Shabani wist onverstoorbaar elke keer weer 15 minuten vrij te maken om uit te leggen wat zijn partij er van vond en wat hij er van vond. Hij was namelijk ook kandidaat voor de parlementsverkiezingen. Dat parlement heeft hij niet gehaald. Op onverklaarbare wijze kreeg hij maar weinig stemmen in een wijk die aantoonbaar uitermate pro-UDPS was.
Overigens was de kamer van Shabani een rustoord vergeleken bij de rest van het partijkantoor. Dat werd voor het grootste deel bevolkt door 'angry young men', de combattants van de UDPS. Over het algemeen jonge mannen, vol testosteron, die stonden te trappelen iets te doen voor hun held Etienne Tshisekedi. Dat ze bij die activiteiten de kans liepen om een molotovcocktail in hun gezicht te krijgen, of te worden neergeslagen door de politie leek hen niet te deren. Er was zelfs een kamertje ingericht als ziekenkamer, met matrassen en verband; er liepen altijd wel jongens rond met een lichaamsdeel in het verband. De zwaargewonden werden naar een ziekenhuis gebracht, waar de partij er min of meer er voor zorgde dat ze niet wegrotten of verhongerden. Congolese ziekenhuizen lijken niet op die van ons.
Woensdag 7 februari
Stel, Sarkozy houdt van zijn presidentschap. Hij geniet er zo van, dat hij wel een tweede termijn wil. Maar ja, niets is zeker bij verkiezingen, dus hoe regel je dat? Om te beginnen verandert hij de kieswet in zijn voordeel. In plaats van twee kiesronden, komt er maar één stemronde. Dat betekent dat de oppositie zich al voor de verkiezingen moet verenigingen en dat is bijna onmogelijk weet Sarkozy handenwrijvend. Vervolgens komt er een kiescommissie met zijn oom aan het hoofd. De commissie kan onderling ruziemaken wat ze wil, oompje beslist uiteindelijk. Sarkozy zorgt er ook voor dat er een aantal besliste nitwits op cruciale posten terechtkomen bij de organisatie die verantwoordelijk is voor het goede verloop van de verkiezingen. Chaos verzekerd! Een week voor de verkiezingen zijn de stembiljetten nog niet gedrukt, is er nog geen stembureau ingericht, en weet geen mens wat er precies van hem of haar wordt verwacht. Twee dagen voor de verkiezingen begin je te schuiven met de stembureaus. Je haalt er een paar weg en op andere plekken doe je er een paar bij. Je maakt lange lijsten per stembureau van kiezers, maar veel namen ontbreken, en soms laat je lijsten verwisselen, zodat geen kiezer meer weet waar hij of zij terecht kan en veel kiezers kilometers naar hun stembureau moeten lopen.
Op de verkiezingsdag zelf ontbreken bij veel stembureaus de benodigde materialen zoals stembiljetten en inkt voor de duimafdruk. Sarkozy kan ondertussen zijn geluk niet op. Alles loopt in het honderd, precies wat hij nodig heeft. Om de chaos compleet te maken, laat Sarkozy bekend maken aan het einde van de enige officiële verkiezingsdag dat er nog twee dagen worden aangeplakt, om iedereen te kans te geven om te stemmen. Nu weet niemand meer wat er aan de hand is. Officiele waarnemers komen niet meer, omdat ze maar voor een dag werden betaald. De uitslagen per stembureau, de processen verbaal en basis van de uitslag, slingeren onverzegeld rond, iedereen kan met zijn tengels aan de lege stembiljetten komen. Sarkozy weet nu: dit kan niet meer fout gaan voor hem.
Dan begint het tellen van de stemmen op zogeheten verzamelbureaus. Daar is de chaos compleet. Overla slingeren stembiljetten. Niemand houdt toezicht, iedereen kan er doen en laten wat hij of zij wil. De oppositie in Frankrijk inmiddels protesteert tegen deze gang van zaken, maar kan niet veel doen, wie een vinger beweegt krijgt de politie op zijn dak. En de meest gevaarlijke tegenstander wordt onder het mom van 'bescherming' onder officieus huisarrest geplaatst.
Als de uitslag dagen later dan gepland, wordt gepubliceerd is Sarkozy natuurlijk de winnaar.
Als dit in Frankrijk zou gebeuren straks in mei, dan zou iedereen op zijn kop staan. Het gebeurde de afgelopen maanden in Congo en lees voor Sarkozy Joseph Kabila. Waarnemers schreven afkeurende rapporten en riepen ach en wee, maar er gebeurde niets. Het kan de internationale gemeenschap niet zo heel veel schelen wat er in Congo gebeurt. Als ze maar verzekerd zijn van een regelmatige aanvoer van coltan, cassiteriet, goud, en diamanten. Legaal of illegaal. En dat is geen moment in gevaar geweest.
Het kan de internationale gemeenschap geen malle moer schelen dat de Democratische Republiek Congo verder afglijdt naar een absolute chaos. Met een zwakke president die door fraude aan de macht bleef, met een zelfbenoemde president die oud en ziek is, met een uitslag van de parlementsverkiezingen die zo'n beetje door alle 18.000 kandidaten zullen worden aangevochten. Congo is een machteloze moloch, steeds minder in staat de veiligheid van de eigen burgers te garanderen. De internationale gemeenschap zal pas wakker worden als er doden vallen, veel doden. Of wanneer de aanvoer van grondstoffen hapert.
Veel is er te doen over de Balkanisering van Congo, ofwel het uiteenvallen in verschillende staten. Maar als een landsbestuur volstrekt krachteloos en machteloos is, lijkt er een punt in zicht waarbij serieus gedacht moet worden aan vrijwillige federalisering. Hoeveel daar ook op valt af te dingen.
Dinsdag 6 februari
CONGO-Weer een kritisch lid van de oppositie monddood
Vorige week donderdagnacht is de oud gouverneur van Noord-Kivu en medeoprichter van oppositiepartij UNC (van Vital Kamerhe) in zijn huis in Goma, Noord-Kivu, gearresteerd op verdenking van illegaal wapenbezit en het onderhouden van een privé-legertje. Dieudonné-Charles Bakungu Mytondeke heeft nu 'huisarrest'; hij is overgebracht naar Kinshasa. Bakungu is parlementslid voor Masisi (Noord-Kivu) en kan daardoor niet in de gevangenis worden gezet. Voor vijf van zijn medeverdachten geldt dat niet, zij zitten in Kinshasa in de cel.
Volgens mijn bron uit Goma werd de arrestatie verricht onder leiding van Bosco Ntaganda. Dat gebeurde niet zachtzinnig. Toen de lijfwachten van Bakungu zich verdedigden, vielen er vier doden. Ntaganda is afkomstig uit het CNDP, voormalige Tutsi-rebellen, actief in Kivu. De rebellen zijn nu officieel geïntegreerd in het Congolese leger en Ntaganda is officier. Die integratie is alleen in naam: Ntaganda voert in Noord en Zuid Kivu een waar schrikbewind en laat alle autoriteiten naar zijn pijpen dansen. Hij schrikt er niet voor terug om mensen te ontvoeren, te bedreigen en te vermoorden. Daarnaast handelt hij in illegale grondstoffen. Hij is tevens de schakel tussen de Rwandese en Congolese president. Ntaganda wordt gezocht door het Inernationaal strafhof, onder meer voor het rekruteren van kindsoldaten.
Bij de laatste verkiezingen op 28 november werd Bakungu herkozen als parlementslid voor Masisi. De CENI, de commissie verantwoordelijk voor de verkiezingen, verklaarde echter de uitslag voor Masisi ongeldig. Omdat hij parlementslid is, kan hij uitsluitend berecht worden door het Hooggerechtshof in Kinshasa. De hoogste rechter van dat hof is familie van president Joseph Kabila.
Donderdag 2 februari
Verkiezingsfraude
Stel, je bent een politiek bewuste Congolees en je wilt graag in het parlement. je woont in Kinshasa en je weet dat er veel anderen zijn die ook graag in het parlement willen. Met zijn 18 duizenden moet je vechten voor 500 plaatsen. Je vertrouwt de CENI niet helemaal, de organisatie die verantwoordelijk is voor een goed verloop van de verkiezingen en dus zorg je voor waarnemers in het district waar de mensen op je kunnen stemmen. Die waarnemers hebben trouw genoteerd hoeveel mensen op je hebben gestemd. Dat stemt tot tevredenheid; volgens de lijsten die de stembureaus direct na de verkiezingen hebben gepubliceerd (proces verbaal), sta je in je district op de vierde plaats en dus kom je in het parlement. Jammer alleen dat het zo lang moet duren voor CENI de officiële uitslag bekend maakt. Maar eindelijk is het dan zo ver. Op 29 januari 2012, twee maanden nadat de verkiezingen hebben plaatsgevonden, publiceert CENI een lijst. Blij zie je dat je inderdaad met 14.000 stemmen hoog staat genoteerd en in het parlement komt. Op roze wolken loop je naar huis.
Twee dagen later is het feest voorbij. CENI publiceert een nieuwe lijst van jouw district met daarop de 15 kandidaten met de meeste stemmen. En hé, waar is jouw naam gebleven? Foetsie. Net als de naam van nog een andere kandidaat met veel stemmen. Hoe kan dat nou?
Je laat je waarnemers een ongeruste brief schrijven naar CENI. Zelf zou je best in beroep willen gaan bij het Hooggerechtshof maar dat kost een paar centen. Je moet namelijk 6000 franc (circa 5 euro) per proces verbaal betalen en in totaal heb je maar liefst 800 van die dingen. De toekomst ziet er niet meer roze, maar zeer zwart uit.
Met vertrouwelingen praat je erover. Hoe kan dit toch? Die weten het wel: president Joseph Kabila is bezig met zijn eigen toekomst. Hij wil graag de grondwet veranderen om zo de kans te krijgen voor een derde termijn als president. Daarbij kan hij kritische en invloedrijke parlementariërs missen als kiespijn. En dus kreeg CENI de opdracht een paar namen maar van hun lijst te schrappen.
Ik moet nog even horen of ik de naam en de wijk van de betreffende kandidaat mag noemen. Het kan namelijk gevolgen hebben. Het Congolese regime houdt niet van critici en al helemaal niet van critici die in het buitenland de vuile was buiten hangen.
16.00 uur: Inmiddels heb ik gehoord dat pastoor Placide Tshisumpa Tshiakatumba, kandidaat voor het district Tshangu, Kinshasa er geen bezwaar tegen heeft dat hij wordt genoemd in dit stuk.
Woensdag 1 februari
CONGO- Volgens Vital Kamerhe is een aantal Afrikaanse leiders voorstander van het hertellen van de stemmen. Kamerhe werd derde bij de presidentsverkiezingen eind november. Hij maakte bezwaar bij het Hooggerechtshof tegen de uitslag vanwege chaos en fraude tijdens en na de verkiezingen, maar zijn bezwaren werden niet gehonoreerd. Sindsdien is kamerhe voorstander van hertelling. Hij staat daarin niet alleen. Ook andere oppositiepartijen willen hertelling, net als de Katholieke kerk.
Kamerhe, partijleider van UNC, l'Union pour la nation Congolais, ontmoette zo'n 15 Afrikaanse leiders tijdens een top van de Afrikaanse Unie in Addis Abbeba eind januari. In een interview met Radio Okapi benadrukt Kamerhe dat hij niet uit is op onrust. Hij accepteert de internationale wetten rondom de verkiezingen. 'Maar', zo zegt hij, 'ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om de situatie in ons land aan een groot aantal leiders te verduidelijken.'
RWANDA - Het duurt nog twee weken voor het proces van Ingabire hervat wordt, maar familie, vrienden en sympathisanten willen vanaf 9 februari wekelijks gaan posten bij de Tweede Kamer. Ze willen dat Nederland erkent dat haar proces niet eerlijk en transparant verloopt en dat Nederland erkent dat Ingabire een politieke gevangene is. Daarnaast moet Nederland de financiële steun aan de ontwikkeling van het justitiële systeem opschorten. Er worden roze armbanden uitgedeeld, als symbool van de roze gevangeniskleding in Rwanda.
Dinsdag 31 januari
Het wil maar niet lukken met een Arabische lente in de Democratische Republiek Congo. Ook een oproep van Etienne Tshisekedi -de oppositieleider die zichzelf tot president heeft uitgeroepen- tot een algehele staking vond nauwelijks gehoor. Alleen in het gebied waar Tshisekedi vandaan komt, Kasai, werd er gestaakt in de plaatsen Mbuji Mai en Kananga. In Kinshasa gingen alle mensen gewoon naar hun werk en was er niets te merken van een staking. En dat terwijl Kinshasa toch wordt gezien als het bolwerk van Tshisekedi. Die zit nog steeds opgesloten in zijn eigen huis omdat de wijk is afgegrendeld door de politie. In Antwerpen en Brussel gingen honderden Congolezen wel de straat op. In Antwerpen werd geprotesteerd tegen de grote bedrijven die zich verrijken in Congo; in Brussel werd geprotesteerd tegen Joseph Kabila, die volgens de betogers zich het presidentschap op onrechtmatige wijze heeft toegeëigend door te frauderen met de verkiezingen.
23 januari 2012
Uitslag verkiezingen CONGO absoluut onbetrouwbaar Volgens bronnen in Kinshasa is nog niet de helft geteld van alle stemmen voor de parlementsverkiezingen. Publicatie van de resultaten wordt steeds verder uitgesteld: van 20 december, naar half januari, nu naar 15 februari. Hoe betrouwbaar die resultaten zijn, is de grote vraag. Het tellen van de stemmen gebeurt, nog meer dan bij het tellen van de stemmen voor het presidentschap, onder bijzonder chaotische en ongecontroleerde omstandigheden. Er zouden waarnemers moeten zijn die toezicht houden, maar die houden het voor gezien na zo'n lange tijd. Ze krijgen lang niet altijd betaald voor hun werk en als ze betaald worden dan is dat een schijntje: voor 5 dollar per dag (van 7.00 -17.00 uur) moeten ze werken, hun eigen vervoer betalen en voor hun eigen eten en drinken zorgen. Het laatste gerucht is nu dat de resultaten bekend worden gemaakt op 15 februari. Opnieuw een 'meesterzet' van CENI, de organisatie die verantwoordelijk is voor een goed verloop van de verkiezingen. Want 16 februari heeft een zware lading in Congo. Dat is de dag dat een vreedzame mars (Marche des Chrétiens) in 1992, bloedig werd onderdrukt. Maar de CENI kennende, zullen ze publicatie wel weer uitstellen.
Ondertussen verklaarde afgelopen vrijdag Etienne Tshisekedi dat hij volgende week een eigen regering zal vormen. Hij heeft zichzelf president verklaard omdat hij vindt dat de verkiezingen niet geldig zijn, vanwege grootscheepse fraude.
20 januari 2012
CONGO – Het blijft een chaos met de verkiezingen. Nog steeds zijn niet alle uitslagen van de parlementsverkiezingen bekend gemaakt door CENI, de organisatie die verantwoordelijk is voor de verkiezingen. Publicatie wordt telkens uitgesteld. Er gaan ook steeds meer stemmen op om de presidentsverkiezingen ongeldig te laten verklaren. De Congolese katholieke kerk eiste deze week dat CENI en masse zou moeten opstappen.
Ondertussen zit oppositieleider en zelf-verklaard president Etienne Tshisekedi sinds begin december min of meer opgesloten in zijn huis. De wijk waar zijn huis en het partijhoofdkantoor staan, is nog steeds afgegrendeld door de politie. Tshisekedi verwerpt de uitslag van de presidentsverkiezingen, omdat Kabila zou hebben gewonnen dankzij grootscheepse fraude.
Wie de telbureaus heeft gezien, weet dat die gedachte niet onterecht is. Er was geen enkel toezicht op de stembiljetten; iedereen kon er mee doen en laten wat hij of zij wilde.
Zaterdag 5 november
Het is nog helemaal niet zeker dat de verkiezingen in DRC ook daadwerkelijk plaatsvinden. De 32 miljoen stembiljetten voor de 18.500 gedeputeerden zijn nog niet klaar. Wat zeg ik, de dikste stembiljetten ooit, moeten nog gedrukt worden en vervolgens naar alle uithoeken van Congo worden getransporteerd.
De CENI, de organisatie die de verkiezingen begeleidt, voelt ook nattigheid. Deze week reisde de president van de CENI af naar een drukkerij in Johannesburg. Daar volgt hij het proces nauwlettend. Volgens de woordvoerder van de CENI slaapt de president van de CENI naast de persen en niet in een hotel. Overigens worden de stembiljetten tegelijk op 6 drukkerijen gemaakt, anders redt Congo het al helemaal niet. Zuid-Afrika heeft nu beloofd de stembiljetten naar 13 distributiepunten te brengen. Vandaar zouden de 80 helicopters en vliegtuigen van Monusco, de vredesmacht van de VN, de biljetten verder de barre binnenlanden invliegen.
Verwacht wordt dat ongeveer 65-70 procent van de 32 miljoen kiesgerechtigden gaan stemmen.
Het overgrote deel van de Congolezen wordt niet warm of koud van de verkiezingen. Zij gaan naar manifestaties van kandidaten omdat er gratis drank en eten wordt uitgedeeld. Een stemkaart hebben ze, omdat die kaart ook geldt als identiteitsbewijs.
Met het aantal stemmers is iets raars aan de hand. Zo verdubbelde in 5 jaar tijd het aantal stemgerechtigden in veel grensstreken. In een aantal grensplaatsen verdrievoudigde zelfs het aantal stemgerechtigden. Onmogelijk volgens de oppositie en critici van Kabila. Zij zeggen dat er flink is geknoeid met de stemkaarten. Door kandidaten vaoor het parlement, die zo een zetel hopen te behalen, door Kabila die zo meer stemmen in oost-Congo hoopt te krijgen en door Rwanda, die zo meer invloed in Oost-Congo wil krijgen: met de stemkaart is een Rwandees ook opeens een Congolees. Rwandezen konden zich laten registreren als ze student waren, of werkten in Congo ten tijde van de registratie deze zomer.
Congo staat onderaan de lijst van de ontwikkelingsindex van de Verenigde naties die elk jaar wordt gepubliceerd. Het is het land waar de mensen het het allerslechtst van de hele wereld hebben. Toch werd er gisteren een groot banket voor zo’n 400 mensen gehouden in het Grand Hotel. Van wat zo’n etentje kost, kan een flink dorp het hele jaar leven. En ondanks die allerlaatste plaats (187 ) hield de eerste minister Alphonse Lumanu, in het Grand Hotel een speech waarin hij trots alle ontwikkelingen van de afgelopen 5 jaar presenteerde. En hij voegde er direct een lijstje aan toe hoe de toekomst er uit zou zien met president Kabila en zichzelf aan het roer. Duidelijk was dat de eerste Minister praatte met twee petten: het ene moment was hij minister president; het andere moment was hij kandidaat voor de nieuwe regering die gevormd gaat worden na de verkiezingen. Duidelijk was ook dat de meeste mensen niet kwamen voor de speech van de eerste minister, maar voor het eten. Daarom het wel zo aardig dat een groot deel van de buitenlandse diplomaten, waaronder onze ambassadeur Robert van Embden, na de speech vertrok. Zij hoefden niet zo nodig een duur vorkje mee te prikken. Ik jatte wat broodjes mee voor mijn fixer en chauffeur. Die hebben constant honger.
Dinsdag 1 november
DRC CONGO: Het is nog steeds rustig in Kinshasa, al maakt niemand zich ook maar enige illusie. Vroeg of laat komt het tot een uitbarsting. Ik maak inmiddels contact met alle belangrijke presidentskandidaten. Gisteren zou ik Vital Kamerhe interviewen (voormalig parlementsvoorzitter) nadat hij ergens zijn kiezers had toegesproken. Natuurlijk kwam hij veel te laat op zijn eigen manifestatie. Na drie uur in de bloedhitte te hebben gewacht, besloot ik maar op te stappen. Ook al omdat jonge mannen de drie uur hadden gebruikt om wat biertjes naar binnen te slaan, zodat de sfeer rondom mij wat dreigend begon te worden. In tijden van problemen worden journalisten er niet geliefder op. Vroeger kon ik me nog wel eens in de menigte verbergen met mijn pen en schrijfblok, maar sinds ik met Mark op stap ben, mijn onvolprezen camera met een toeter van een lens, is dat niet meer mogelijk.
En omdat mijn 'bodyguard' gisteren bestond uit een jonge, pas afgestudeerde advocaat van 1,50 en 45 kilo, leek het ons niet verstandig de komst van Kamerhe af te wachten. Dat zou de verhitte gemoederen, ongetwijfeld nog meer verhitten.
Morgen staat Etienne Tshisekedi op het programma. Die deed in 2006 niet mee met de verkiezingen omdat hij het niet eens was met de manier waarop ze werden gehouden. Nu, in 2011, is het zijn laatste kans. Volgens zeggen betaalt hij straatjongens om demonstraties wat vuur mee te geven.
Maandag 31 oktober
Het proces tegen Victoire Ingabire gaat de derde maand in. De eerste procesdag was maandag 5 september. Er moeten nog twee aanklachten tegen Ingabire worden behandeld. Ondertussen vertelde president Paul Kagame, op bezoek in Australie vanwege een bijeenkomst van het Gemene Best waar Rwanda sinds 2009 deel van uitmaakt, dat de oppositie NIET werd onderdrukt in de aanloop van de verkiezingen. Kagame vertelde de BBC dat ELKE verkiezing beter is dan geen verkiezing.
Vertel ze dat maar in Ivoorkust. En in Congo, want daar beginnen de Chinezen en de mensen van Indiase afkomst hun boeltje te pakken. Ze vertrouwen het niet. Etienne Tshisekedi (UDPS) wil kostte wat kost het presidentschap. Met zijn 78 jaar is dit zijn laatste kans. Vraag is hoe ver Tshisekedi wil gaan in zijn race om het presidentschap. Niu al worden in Kinshasa straatjochies betaald om onrust te stoken tijdens demonstraties. Er zijn ook geruchten dat wat zwaardere criminelen betaald mee demonstreren.
Donderdag 27 oktober
Productieve dag gisteren, 26 oktober. Het ministerie van Communicatie heeft zich in het zweet gewerkt: mijn accreditatie was binnen 5 uur klaar, kon hem gisteren om zes uur 's avonds ophalen. Het kost een paar centen, maar dan heb je wel een papiertje dat zegt dat je overal in DRC reportages mag maken. Heel belangrijk, want zonder dat kun je niet aan de slag. Ook krijg je zonder deze accreditatie, geen accreditatie bij CENI, de organisatie die verantwoordelijk is voor een goed verloop van de verkiezingen.
Ik kan niet zeggen dat de straten van Kinshasa zinderen van de spanning. Het leven lijkt zijn gewone gang te gaan. Maar schijn kan bedriegen. Ik zag dat ook in Ivoorkust, waar na een periode van schijnrust in grote delen van Abidjan, plotseling de hel losbrak in de hele stad. Een signaal dat het toch echt niet goed zit met de situatie hier is het feit dat ik van de mensen die mij begeleiden, uit mijn hotel moet. Hoewel goedkoop, met terras moet ik naar het centrum van Kinshasa dat veel duurder is. Ik ben hier namelijk niet te evacueren, zo legden ze geduldig uit. Ik zou, als er wat gebeurde, als een rat in de val zitten. En wie wil er nu een rat in de val zijn? En dus verhuis ik morgen naar een veel duurder hotel, met veel minder service aan de breedste boulevard, zonder terras. Internet hebben ze wel, anders was ik er niet gaan zitten.Woensdag 26 oktober
Aanstaande vrijdag 28 oktober (10.00 uur, rechtbank Den Haag) dient een kort geding tegen de Staat der Nederlanden. Advocaat Jan Hofdijk wil aantonen dat, wanneer Nederland de drie documenten naar Rwanda stuurt die in beslag zijn genomen tijdens de huiszoeking in Zevenhuizen, Nederland meewerkt aan en zelfs mede verantwoordelijk is voor een oneerlijk proces. Buitenlandse Zaken, vooral gestuurd door de ambassade in Kigali, vindt dat er wel degelijk sprake is van een eerlijk proces. Lees hier (veel) meer.
Ben inmiddels in Kinshasa gearriveerd. Lekker warm, 30 graden. Aanstaande vrijdag vindt de officiele aftrap plaats voor de campagne voor de presidentsverkiezingen in de democratische Republiek Congo (DRC). Ik ben dus net op tijd. Maar voor ik de persconferentie kan bijwonen, moet er natuurlijk ook weer geschoven worden met papieren. Ik moet een accreditatie, en dat is in Congo een tijdrovende (1 dag) en kostbare (minstens 250 dollar) kwestie. Dat staat dus morgen (donderdag de 27ste) op het program. Vandaag (woensdag 26) ga ik naar de wekelijkse persconferentie van Monusco. Die begint ergens om 11.00 uur, maar mijn begeleiders Rafin en Albert melden zich al om half acht. De reden werd me gisteravond niet helemaal duidelijk, maar ik zie het wel. Vandaag de gebruikelijke boodschappen ook: water en simkaarten.
Dinsdag 4 oktober
In de democratische republiek Congo (DRC) warmt het ondertussen gezelligjes op. Demonstraties worden uit elkaar geslagen door de politie, er wordt geschoten, en lang niet iedereen is er van overtuigd dat de verkiezingen ook daadwerkelijk zullen plaatsvinden. Etienne Thisekedi, een van de belangrijkste kandidaten, bezocht vorige week Jean Pierre Bemba in zijn Scheveningse cel. Bemba had ook graag mee willen doen met de verkiezingen, maar staat terecht bij het Internationaal Strafhof op verdenking van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Het bezoek van Tshisekedi was beslist bedoeld om Bemba achter zijn kandidatuur te krijgen. Om een kans te maken tegen de huidige president Joseph Kabila, zal de oppositie één kandidaat naar voren moeten schuiven. Dat lijkt niet te lukken. Er zijn inmiddels zo’n tien kandidaten.
De verkiezingen lijken ook niet rechtmatig te gaan verlopen. Er is veel commentaar op de registratie van stemmen. Daarmee zou veel gefraudeerd zijn.
Er zijn dan ook kandidaten die nu al bedenkingen hebben bij de uitkomst van de verkiezingen. Een situatie als in Ivoorkust is daarom niet ondenkbaar. Daar werd Ouattara uitgeroepen tot president door Frankrijk en de Verenigde Naties, terwijl de zittend president Gbagbo vond dat hij de verkiezingen had gewonnen. Donderdag 11 augustus
Niets is veilig in Congo (DRC) en zeker niet de natuur. In Noord-Kivu wordt stiekumpjes grond verkocht van het natuurpark Virunga aan boeren. Die schijnen inmiddels zo'n 2500 hectare natuurpark te hebben omgeploegd met tractoren die de staat ter beschikking stelde aan boerencooperaties. Het zijn de dorpshoofden die volstrekt illegaal de grond verkopen. Volgens Radio Okapi spelen de verkiezingen ook een rol: met de verkoop van de grond worden tegelijk stemmen gekocht.
Nog een vrolijk bericht uit de DRC: het schijnt dat Nigerianen op grote schaal goedgelovige Westerlingen bedotten. De vette worst die ze wordt voorgeschoteld is goud uit Congo. De Westerlingen drinken de fabeltjes van de Nigeriaanse bedotters als nectar. Het is toch heel goed mogelijk dat er kilo's en kilo's goud liggen te wachten op iemand met een redelijk gevulde portemonnee? En iedereen weet toch dat de Congolese en Nigeriaanse overheden ongelofelijk corrupt zijn! En het is toch heel goed mogelijk dat het goud zich heeft opgehoopt, in het half jaar dat de mijnen gesloten waren. Overigens is niet alle goudsmokkel een fabeltje. Volgens een IPIS-rapport zijn er wel degelijk gouddtransporten. Eén smokkeltransport werd zelfs op het vliegveld van Goma achterhaald. De mensen werden gearresteerd, maar waren na een betaling van 3 miljoen dollar weer vrije zakenmensen. DRC corrupt? Ben je gek!
Dinsdag 9 augustus
Met nog maar een kleine vier maanden te gaan tot de presidentsverkiezingen op 28 november, heeft de oppositie nog steeds geen gezamenlijke leider. Of die er ook komt is, maar de vraag. Etienne Tshisekedi (UDPS, Union pour la démocratie et le progrès social) is niet van plan het leiderschap aan iemand anders te gunnen. Hij erkent maar één soort oppositie: "De oppositie die achter mij staat." Hij sneerde ook naar de relatief jonge Vital Kamerhe, leider van oppositiepartij UNC (Union pour la Nation Congolaise): "De jongeren moeten de stap naar de ouderen zetten." Tshiskedi is vol zelfvertrouwen: "Misschien haal ik wel tot 100 procent van de stemmen", zo zei hij afgelopen zaterdag tijdens zijn toernee door de provincie Katanga.
Naast een verdeelde oppositie is er ook veel kritiek op de registratie van kiezers en de organisatie rondom de verkiezingen. Deadlines worden niet gehaald, beloftes niet nagekomen. Veel Congolezen zijn er dan ook van overtuigd dat de verkiezingen niet op 28 november zullen plaatsvinden, maar worden uitgesteld.
Terwijl allerlei lokale organisaties les krijgen in het vreedzaam begeleiden van de verkiezingen, maken andere Congolezen zich op om de aandacht van de wereld naar zich toe te trekken door geweld voorafgaand aan de verkiezingen.
Vanaf half september gaan cameraman Joseph en ik naar Congo, om te laten zien hoe het gaat met het land. Ik hoop maar dat er geen tsnunami, Chinese revolutie, faillissement van de USA of iets anders groots gebeurt. Want dan heeft niemand meer oog of oor voor wat er in de DRC gebeurt. En de mensen verdienen dat er nu eindelijk eens naar ze wordt geluisterd.
Donderdag 7 juli
Hoezeer de spanningen oplopen in DR Congo blijkt uit incidenten. Afgelopen maandag liep een demonstratie voor het kantoor van de kiescommissie in Kinshasa volledig uit de hand. De demonstratie was georganiseerd door de UDPS, de partij van Etienne Tshisekedi en oudste oppositiepartij van Congo. De UDPS wilde de kiescommissie een brief aanbieden waarin zij haar bezorgdheid uit over het verloop van de registratie van keizers. De kiescommissie weigerde waarop de betogers molotovcocktails gooiden en de politie antwoordde met traangas en schoten in de lucht. Volgens Reuters viel er tenminste één dode.
In de provincie Katanga gebruiken de politieke partijen jongeren om hun tegenstanders te intimideren. In juni vielen aanhangers van de gouverneur een televisiestation binnen en de woning van een politicus die zich kritisch over de gouverneur had uitgelaten. Het wordt gezellig in Katanga met de verkiezingen: een van de provinciale ministers vindt dat alleen Kabila-getrouwe Congolezen welkom zijn in zijn provincie als er gestemd moet worden in november.Woensdag 6 juli
Na Rwandese studenten, kinderen en Rwandese werknemers, schrijven nu ook Rwandese soldaten zich in als kiezer in Noord-Kivu, Congo (DRC). Het is een zorgelijke ontwikkeling in een gebied waar het toch al rommelt. De hele kiesregistratie is trouwens een procedure die de wenkbrauwen tot boven het hoofd doet stijgen. Machines die haperen, stembureaus die er op papier wel, maar in de praktijk niet zijn, te lange afstanden naar stembureaus voor zieken en ouderen, te weinig stembureaus in een gebied, gesjouw met kiezers naar een bepaald stemlokaal, fraude met registratiekaarten, omkoping, lange wachttijden. De lijst met onregelmatigheden is lang.
De Congolese overheid erkent dat niet alles helemaal klopt en geeft de Congolezen in een aantal gebieden waar de registratie achterblijft, tien dagen extra. In Kinshasa bijvoorbeeld heeft 79 procent van de kiesgerechtigden zich geregistreerd. De overheid wil naar 100 procent. Of de cijfers kloppen is maar zeer de vraag, gezien alle onregelmatigheden rondom de registratie.
Woensdag 29 juni 2011
Volgens de krant Umuvugizi heeft het Rwandese leger in het geniep in Congo gebivakkeerd. Er zat zelfs een bataljon in hoofdstad Kinshasa. Volgens de krant is er onderhandeld over meer bataljons. Voorwendsel was de dat de CNDP-troepen van Tutsi-rebellengeneraal Nkunda (die sinds begin 2010 gevangen zit in Kigali) tot de orde moeten worden geroepen en onder het bevel van het Rwandese leger moeten komen. Dat voorwendsel geeft de Rwandse troepen alle kans zich meester te maken van de grondstoffen, aldus Umuvugizi.
Ook rebellenleider Nkunda verschijnt in beeld: er ligt een aanvraag het huisarrest van Nkunda op te heffen, zodat hij zijn familie in Goma kan bezoeken.
Tja. De burgemeester van Goma beweegt zijn linkerpink nog niet zonder toestemming van het CNDP. Bijna heel Noord Kivu staat onder het onofficiële bewind van het CNDP, ook de gouverneur. Officieel is het CNDP geïntegreerd in het Congolese leger, het FARDC, maar de Rwandese tutsi's trekken zich niets van hun Congolese collega's aan. Integendeel het zijn de Tutsi's van het CNDP die de boel commanderen. Zo staat in Masisi niemand ervan te kijken als iemand van een lagere rand een generaal afblaft of een kolonel. Overigens bestaan er binnen het CNDP bijna geen gewone soldaten. Bijna iedereen is officier, want dat geeft aanzien, macht en levert dus geld op.
Uit het artikel wordt niet duidelijk of de troepen er nu nog zitten. Zeker is in ieder geval dat er nog veel Rwandezen rondzwerven in Congo. ook dat belooft wat met de verkiezingen in zicht.
Woensdag 22 juni 2011
De registratie van kiezers in de democratische republiek Congo (DRC) loopt nog steeds niet naar tevredenheid. De nationale Kiescommissie die de verkiezingen organiseert, overweegt daarom om er nog een paar weken aan vast te knopen. Officieel eindigt de registratie de eerste week van juli. Hoeveel mensen er nu precies zijn geregistreerd is niet duidelijk. Er circuleren verschillende cijfers. Ook zijn er in een paar districten percentages van meer dan 100 procent geteld. Dat komt omdat mensen van andere districten zich daar inschrijven, omdat het dichterbij hun werk is, of vanuit huis makkelijker bereikbaar zegt de kiescommissie. Wel is duidelijk dat de hoofdstad Kinshasa achterloopt bij de rest van het land. Hier wordt gesproken over een registratie van tussen de 53% en 66%. De komende weken worden dan ook extra acties op touw gezet om meer mensen te motiveren zich in te laten schrijven.
In totaal kunnen 31 miljoen kiezers zich laten registreren. Lang niet iedereen zal de registratiepas gebruiken om te gaan stemmen op 28 november(president en parlement). Veel mensen zien de kaart ook als een handige identiteitskaart.
Veel problemen waren er met de biometrische registratieapparatuur. Veel mensen konden er niet mee omgaan. Ook was er vaak geen elektriciteit in de registratiekantoren. Daarnaast waren er veel te weinig kantoren, waardoor met name de oudere mensen en de zieken zich niet registreerden. Het betekende ook dat mensen wel drie tot vier dagen in de rij moesten staan. Verder zijn er ook gevallen van fraude bekend. Zo zijn er nu al zo'n 30.000 dubbele registraties geteld. Ook betalen provinciale kandidaten de kiezers om zich daar te registreren waar het voor hen het beste uitpakt.woensdag 15 juni
CONGO: De Mouvement de Libération du Congo, de partij van Jean-Pierre Bemba die in Den Haag wacht op een uitspraak van de rechters van het Internationaal Strafhof, lijkt volledig te desintegreren. De ene na de andere lokale vertegenwoordiger van de partij laat het afweten. De brede coalitiepartij van president Kabila is zeer in haar nopjes. Met het verdwijnen van Bemba als serieuze presidentskandidaat, komt het pluche voor Kabila weer wat meer in zicht.
Maandag 13 juni
In Congo (DRC) zijn er nog maar een paar weken te gaan. Dan moet iedere Congolees die kan stemmen, geregistreerd zijn. Volgens het officiele orgaan dat de registratie en straks de verkliezingen begeleidt het CENI, zijn nu ongeveer 25 miljoen van de in totaal 30 miljoen kiesgerechtigden ingeschreven. De sfeer in Congo gaat er met de naderende presidentsverkiezingen niet op vooruit. De twee belangrijkste opposanten Tshisekedi (Union pour la Démocratie et le Progrès Sociale, UDPS) en Vital Kamerhe (Union pour la Nation Congolaise, UNC) waren dan ook afgelopen tijd in het buitenland om aandacht te vragen voor het verslechterende politieke klimaat. Kamerhe was in Brussel, Tshisekedi had zijn zieke, oude lichaam naar Londen verscheept.
Deze dagen wordt ook gesproken over voortzetting van het Monusco-mandaat. Officieel loopt het mandaat van de VN-vredesmacht tot 1 juli van dit jaar. Maar iedereen is het er wel over eens dat terugtrekking zo vlak voor de verkiezingen niet zo'n erg geslaagd idee is. Het mandaat wordt waarschijnlijk met een jaar verlengd. Discussie is er wel over de rol van Monusco tijdens de verkiezingen. Er zijn er veel die willen dat Monusco haar passieve rol verlaat en de supervisie krijgt.
Donderdag 19 mei
In De Democratische Republiek Congo gaat het inschrijven van de stemmers nog steeds niet van een leien dakje. Inschrijven is nodig om de president en de provinciale vertegenwoordigers te kunnen kiezen in november. De inschrijving loopt vanaf het begin, 2 april, al stroef. Mensen moeten soms dagenlang wachten voor ze hun stemkaart krijgen. De machines zijn kapot, de mensen die de machines bedienen weten niet hoe ze er mee om moeten gaan, er is geen elektriciteit. Sinds kort blijkt dat in een aantal provincies de voorraad stemkaarten op zijn. Die worden door Zuid-Afrika gemaakt, maar blijkbaar is de Congolese overheid vergeten ze op tijd bij te bestellen. En dus zijn een aantal registratiekantoren tot nader order gesloten.
De Ceni, de organisatie die de verkiezingen in goede banen moet leiden, erkent de technische problemen en heeft een legertje technici op motoren ingezet. Wie weet hoe enorm groot Congo is en wie de staat van de wegen kent, begrijpt dat deze maatregel niet erg veel zoden aan de dijk zet.
Ook wordt duidelijk dat bijvoorbeeld in Zuid-Kivu, mensen lange afstanden moeten afleggen om zich te kunnen laten registreren. Vooral oude mensen zijn daarvan de dupe. Daarnaast wordt er nog steeds wat afgesjouwd met kiezers door provinciale kandidaten. Die betalen mensen een paar dollar om zich in te laten schrijven in het registratiekantoor waar de provinciale kandidaat de beste kansen maakt om te winnen.
Overigens zijn de stempassen een gewild object. Niet om straks in november te gaan stemmen, maar omdat ze dienen als officieel registratiebewijs.
Maandag 28 februari 2011
Gisteren werd duidelijk dat het in Congo er niet zo rustig aan toegaat als de Internationale gemeenschap wil geloven Rond half twee vond een aanslag plaats op het presidentiele paleis in Kinshasa door gewapende mannen. President Joseph Kabila bleef ongedeerd; voor zover bekend lieten minstens zes mensen het leven bij de aanval. Kabila was niet in het paleis tijdens de aanval. De minister van Communicatie, Lambert Mende sprak van een staatsgreep. Volgens een emailbericht gaat het om een heuse militiare staatsgreep en zou Kabila geprobeerd hebben te vluchten. Hij zou zich nu in de nabijheid van het vliegveld bevinden. Hier wordt gevochten, zo zegt het emailbericht. Volgens Lambert Mende gaat het om een geisoleerde actie van een zwaarbewapende groep.
Eind november zijn presidentsverkiezingen. In de aanloop naar deze verkiezingen bouwen de spanningen zich op. Het lukt de oppositie nog niet zich te verenigingen. Dit is hard nodig omdat er dit keer maar één stemronde is. Wie de meeste stemmen heeft, wint. Dit is in het voordeel van de huidige president; normaal gesproken verenigt de oppositie zich bij een tweede stemronde achter de oppositiekandidaat met de meeste stemmen uit de eerste ronde. Twee weken geleden luidden 45 mensenrechtenorganisaties de noodklok. Steeds meer activisten en journalisten worden bedreigd en het werken onmogelijk gemaakt. Ook vallen er doden.
Dinsdag 22 februari 2011
In Congo ondertussen buitelt de oppositie over elkaar na de verklaring vorige week van Etienne Tshisekedi (UDPS, Union pour la Démocratie et le Progrès Social) waarin hij zegt dat hij de enige echte oppositieleider is en als zodanig meedoet met de presidentsverkiezingen. In een radiointerview zegt hij ook nog dat hij niet van plan is deze plek op te geven na dertig jaar oppositie voeren. Hij doet mee met de presidentsverkiezingen eind november wat er ook gebeurt. Maar Tshisekedi's verklaring riep direct weerstand op. De partij van Bemba (MLC, Mouvement de Libération du Congo) is weinig enthousiast: zij wachten liever tot april met hun keuze, want zij hopen dat het Internationaal Strafhof hun leider Bemba vrijspreekt. Of die verwachting terecht is, moet nog zeer blijken. Ook de voormalig parlementsvoorzitter Vital Kamerhe heeft zich niet in galop achter de 78-jarige Tshisekedi geschaard. Het betekent dat de opzet van huidig president Joseph Kabila voorlopig lijkt te slagen. Hij drukte een grondwetswijziging door, waardoor de presidentsverkiezingen nog maar uit één ronde zullen bestaan. Officieel vanwege de bezuinigingen omdat Congo de verkiezingen zelf moet betalen, maar officieus natuurlijk om het de oppositie lastig te maken. Normaal gesproken schaart de oppositie zich namelijk in een tweede stemronde achter één gezamenlijke kandidaat. Dat is niet meer mogelijk. De oppositie probeert daarom vóór de verkiezingen tot eenheid te komen. Dat lijkt dus nog niet erg te lukken. Het is overigens ook te hopen dat Kabila niet nog meer konijnen zoals de gropndwetswijziging, uit de hoge hoed haalt. Zo circuleert het gerucht dat Kabila de leeftijd voor de presidentskandidaten wil verlagen tot 70 jaar, waardoor Tshisekedi niet zou kunnen meedoen. Of dat de eis komt dat partijen minimaal vijf jaar oud moeten zijnzijn om mee te doen, waardoor het Kamerhe onmogelijk wordt gemaakt zich als presidentskandidaat te presenteren. Zijn partij UNC, Union Nationale pour la Nation Congolais, is pas vorig jaar opgericht.
Voorlopig lijkt het er dus op dat Joseph Kabila in een limousine naar een volgende presidentstermijn rijdt.
Dinsdag 22 februari 2011
In Congo buitelt de oppositie over elkaar na de verklaring vorige week van Etienne Tshisekedi (UDPS, Union pour la Démocratie et le Progrès Social) waarin hij zegt dat hij de enige echte oppositieleider is en als zodanig meedoet met de presidentsverkiezingen. In een radiointerview zegt hij ook nog dat hij niet van plan is deze plek op te geven na dertig jaar oppositie voeren. Hij doet mee met de presidentsverkiezingen eind november wat er ook gebeurt. Maar Tshisekedi's verklaring riep direct weerstand op. De partij van Bemba (MLC, Mouvement de Libération du Congo) is weinig enthousiast: zij wachten liever tot april met hun keuze, want zij hopen dat het Internationaal Strafhof hun leider Bemba vrijspreekt. Of die verwachting terecht is, moet nog zeer blijken. Ook de voormalig parlementsvoorzitter Vital Kamerhe heeft zich niet in galop achter de 78-jarige Tshisekedi geschaard. Het betekent dat de opzet van huidig president Joseph Kabila voorlopig lijkt te slagen. Hij drukte een grondwetswijziging door, waardoor de presidentsverkiezingen nog maar uit één ronde zullen bestaan. Officieel vanwege de bezuinigingen omdat Congo de verkiezingen zelf moet betalen, maar officieus natuurlijk om het de oppositie lastig te maken. Normaal gesproken schaart de oppositie zich namelijk in een tweede stemronde achter één gezamenlijke kandidaat. Dat is niet meer mogelijk. De oppositie probeert daarom vóór de verkiezingen tot eenheid te komen. Dat lijkt dus nog niet erg te lukken. Het is overigens ook te hopen dat Kabila niet nog meer konijnen zoals de gropndwetswijziging, uit de hoge hoed haalt. Zo circuleert het gerucht dat Kabila de leeftijd voor de presidentskandidaten wil verlagen tot 70 jaar, waardoor Tshisekedi niet zou kunnen meedoen. Of dat de eis komt dat partijen minimaal vijf jaar oud moeten zijnzijn om mee te doen, waardoor het Kamerhe onmogelijk wordt gemaakt zich als presidentskandidaat te presenteren. Zijn partij UNC, Union Nationale pour la Nation Congolais, is pas vorig jaar opgericht.
Voorlopig lijkt het er dus op dat Joseph Kabila in een limousine naar een volgende presidentstermijn rijdt. Maandag
10 januari 2011
Voorstel tot één stemronde in plaats van twee, tot ongenoegen van oppositie
Joseph Kabila, de huidige president van Congo (DCR), wil maar één stemronde in plaats van twee bij de komende presidentsverkiezingen in november van dit jaar. Dat maakte regeringswoordvoerder en minister van Communicatie, Lambert Mende, een paar dagen geleden bekend. Volgens Mende is dit goedkoper en veiliger. Maar het voorstel stuit op veel weerstand bij de oppositie. De kans dat Kabila de eerste ronde met een kleine meerderheid de meeste stemmen krijgt is groot. De kans dat een kandidaat van de oppositei de tweede ronde wint, is niet ondenkbaar. Volgens de oppositie handelt Kabila uit angst en wordt zo de representativiteit van de president aangetast. Overigens zal de grondwet moeten worden gewijzigd om één stemronde mogelijk te maken. Volgens Vital Kamerhe, de voorman van de nieuwe partij UNC, lijkt het voorstel op gesjoemel. Hij vindt niet dat je zo kort van tevoren de spelregels kunt wijzigen. Kamerhe behoorde tot 2009 tot het kamp van Kabila, hij was voorzitter van het parlement. Hij trad af nadat hij scherpe kritiek had geuit op de samenwerking met Rwanda. Congo en Rwanda voerden eind 2008 en begin 2009 samen een offensief uit tegen de Huturebellen (FDLR) in Oost-Congo.
Een grondwetwijziging kost 350 miljoen dollar, aldus Mende. Een tweede ronde kost 750 miljoen dollar. Het is de internationale gemeenschap die het grooste deel betaalt. In 2006 waren er presidentsverkiezingen met twee stemrondes. Joseph Kabila won toen van Jean-Pierre Bemba, die staat op dit moment terecht voor het Internationaal Strafhof in Den Haag. 16 december
Het CNDP (vaan oorsprong Tutsi-rebellen) wordt steeds meer een veelkoppig monster. Zo vormt het in Oost-Congo een staat binnen de staat door de aanwezigheid van een groot aantal milities in het gebied. Hun belangstelling geldt de grondstoffen. Dit CNDP (Congrès Nationale pour la Défense du Peuple) wordt geleid door Bosco Ntaganda (gezocht door het Internationaal Strafhof) en is onderdeel van het reguliere Congolese leger, het FARDC. Dit CNDP moordt, rooft en plundert er op los en moet van Kabila de orde handhaven in Kivu. Dit CNDP is ook pro-Kagame. Het is dit CNDP dat onlangs een samenwerkingsverband aanging met het AMP (Alliance pour la Majorité Presidentielle) van president Kabila. Het AMP, opgericht na de verkiezingen in 2006, bestaat uit een veelheid van pro-Kabila partijen die bij elkaar een meerderheid hebben in het parlement. Door deze samenwerking ontstaat de vreemde situatie dat het CNDP zich manifesteert als zowel een politieke partij en als leger. Gevolg van de samenwerking is ook dat president Kabila in feite de gruwelijkheden begaan door het CNDP, sancioneert.
Dan is er nog het CNDP van voormalig Rwanda-vriend Nkunda. Deze generaal werd begin 2009 gearresteerd en zit sinds die tijd gevangen in Kigali. Dit CNDP wordt het hof gemaakt door de gevluchte Rwandese officieren Kayumba en Karegeya. Zij hopen met de steun van dit deel van het CNDP een einde te maken aan het regime van president Kagame.
Donderdag 23 december President Obama (VS) heeft Congo van de lijst van gepriviligeerde handelslanden geschrapt vanwege de slechte situatie van de mensenrechten. Met name de activiteiten (verkrachtingen) van de militaire groeperingen in Oost-Congo zijn reden voor het besluit. Communicatieminister Mende, woordvoerder van de regering, noemde het besluit 'totaal onrechtvaardig'.
19 december
De Belgisch-Congolese zakenman Jean-Paul Moka heeft zich ook kandidaat gesteld voor de prosidentsverkiezingen. Moka heeft een dubbele nationaliteit, dat maakt het in principe wettelijk onmogelijk om mee te doen met de verkiezingen. Moka wil in april terugkeren naar Kinshasa voor zijn campagne. Hij belooft geld bijelkaar te brengen voor een Marshallplan van 100 miljard dollar. Volgens Moka heeft hij al serieuze toezeggingen ter waarde van 40 miljard.
15 december
Naast Etienne Thsisekedi heeft nu ook Vital Kamerhe zich gemeld voor de verkiezingen eind 2011. Kamerhe was na de verkiezingen in 2006 voorzitter van het parlement, maar nam -onder druk- in 2009 ontslag nadat hij kritiek had geuit op Kabila. Hij was het niet eens met de beslissing Rwandese troepen toe te laten op Congolees gebied. Hij komt oorspronkelijk uit Bukavu en is enorm populair in Oost-Congo. Kamerhe is kandidaat van de nieuwe partij Union pour la Nation Congolese (UNC). Kamerhe, voor de breuk in 2009 vertrouweling van Kabila, gaat samenwerken met Tshisekedi en Bemba. De laatste verblijft in Den Haag. Tegen hem wordt een proces gevoerd bij het Internationaal Strafhof omdat hij wordt verdacht van oorlogsmisdaden. Deze 'drie-eenheid' kan alles bij elkaar veel stemmen verwerven: Tshisekedi is populair in het midden, Bemba in het westen en Kamerhe in het oosten.
9 december 2010
Gisteren keerdeEtienne Tshisekedi (77) terug in Kinshasa, na een driejarig verblijf in België. De partijleider van de UDPS kreeg een warm onthaal van een paar duizend medestanders die zich bij het vliegveld hadden verzameld. Ook langs de route naar het partijkantoor stonden talloze mensen te wachten. 'Tshisekedi president' , Papa is gekomen, einde van de honger' en 'De eigenaar van Congo is terug'. zo stond op spandoeken te lezen. Volgens ooggetuigen kwam Tshisekedi moeilijk uit het vliegtuig en liep hij niet makkelijk. Tshisekedi die 14 december 78 jaar wordt, heeft problemen met zijn gezondheid.
Volgens president Kabila vinden de verkiezingen zoals gepland, plaats in november. De campagne start in augustus of september. Dat hij de afgelopen maanden al flink door het land toerde, zo was hij in september in Noord-Kivu, heeft niets met campagnevoeren te maken, maar hoort bij zijn werk als president, zo zegt hij in een weinig kritisch interview met de Belgische journaliste Colette Braeckman aan de vooravond van de komst van Tshisekedi. In het interview krijgt Kabila alle ruimte om te vertellen hoe goed hij het allemaal niet doet. Wie zei ook weer dat de campagne nog niet was begonnen?
6 december 2010
Aanstaande woensdag keert Etienne Tshisekedi vanuit Brussel terug naar Congo (DCR) om mee te doen aan de presidentsverkiezingen die volgend jaar november worden gehouden. Tshisekedi is leider van de UDPS (Union pour la Democratie et le Progrès Social). Hij heeft een respectabele politieke staat: hij had in de jaren zestig verschillende functies in de regering van Mobutu. Eind jaren zeventig begon hij zich te verzetten tegen de corruptie van het regime. Hij belandde daarom in 1980 in de gevangenis. In 1982 richtte hij de UDPS op, als vreedzame en democratische oppositiepartij tegen het regime van Mobuto. In de jaren negentig maakte hij zijn 'come back' en was een drie keer heel kort (van 5 dagen tot een half jaar) eerste minister. Tshisekedi zette zichzelf buitenspel met de eerste presidentiele verkiezingen in 2006. Die noemde hij een maskerade.
Thsisekedi is oud (77) en zijn gezondheid laat zeer te wensen over. Hij kan niet meer dan een paar uur per dag functioneren. Dit zal zijn campagne beinvloeden, zo is de verwachting. Hoewel Tshisekedi in sommige delen van Congo nog zeer populair is, is er twijfel dat hij een rol van betekenis zal kunnen spelen.