De geschiedenis van Radio Tamazuj


In 2011 fuseren Free Voice (opgericht in 1986) en Press Now (in 1993 opgericht door journalisten, politici, NVJ en De Balie) en een deel van de opleidingenafdeling van de Wereldomroep tot Free Press Unlimited. 

Free Voice blijft onder de eigen naam actief in Soedan, maar valt onder FPU. 

Hildebrand Bijleveld zet vanuit Khartoum in 2007 vanuit een NGO (SudMedia/SMI) Radio Dabanga (RD) op. Dat project wordt door Press Now en Radio Nederland Wereldomroep geadopteerd na een TV actie. Bijleveld en Kamal, de huidige editor in chief van Radio Dabanga waren al met het project bezig in Soedan. Dabanga startte - onder een andere naam - in Soedan met wekelijkse uitzendingen voor de Fur. Het werd bekostigd door een Zweedse radio-organisatie. 

Omdat het Internationale Strafhof onderzoek doet naar oorlogsmisdaden van de Soedanese regering, wordt het te gevaarlijk voor de medewerkers van Radio Dabanga. Ze zijn welkom bij de Wereldomroep. Bijleveld -toen nog hoofdredacteur- draagt Willems bij Press Now voor als coordinator in Nederland.

De programma’s van Radio Dabanga worden na de fusie27 gemaakt en uitgezonden in Amsterdam. Free Voice blijft onder de eigen naam actief in Soedan, maar valt onder FPU. 

In 2010 (sorry voor de geschiedenisles) neemt Hildebrand Bijleveld, hij is dan Free Voice landendirecteur in Soedan, uit naam van FPU, het initiatief om een speciaal programma te maken gericht op de grensstreek van Zuid-Soedan. Dat staat immers op het punt om onafhankelijk te worden. Het nieuwe programma heet Radio Referendum en is het latere Radio Tamazuj (mix of over de grens). Het is de bedoeling dat lokale journalisten worden opgeleid en de programma’s gaan maken. Het wekelijkse magazine, in het Arabisch, wordt uitgezonden door Radio Dabanga. 

Abdelhameed Haroen is medewerker van het eerste uur. Hij vraagt zijn vriend Assad Al-Tahir er bij. Haroen heeft als voormalige eigenaar van een Soedanese krant journalistieke ervaring, Al-Tahir heeft geen ervaring op dit vlak. Bijleveld fungeert als hoofdredacteur. Het geld komt van FPU. 

Als in december 2013 de burgeroorlog uitbreekt in Zuid-Soedan wordt Radio Tamazuj steeds belangrijker voor onafhankelijke informatie. Veel radiostations moeten dicht. De journalisten besluiten dan ook om het gebied waarover ze berichten uit te breiden naar heel Zuid Soedan. Half 2014 is het moment waarop Radio Tamazuj zich losmaakt van Radio Dabanga en als zelfstandig radiostation gaat uitzenden, dankzij onder meer steun van de Amerikaanse hulporganisatie USAID en de Nederlandse ambassade. De programma’s worden gemaakt in Juba, de hoofdstad, vanuit het kantoor van Free Voice. Omdat het station over alles bericht, inclusief mensenrechten en overheidscorruptie wordt het een doorn in het oog van de Zuid-Soedanese regering. En waar andere stations en organisaties buigen voor de druk van de overheid, blijft Radio Tamazuj een kritisch onafhankelijke stem. Journalisten worden gearresteerd, hoofdredacteuren worden meerdere keren het land uitgezet,  en de toenmalige assistent landencoordinator van FPU, nu directeur Radio wordt eerst gearresteerd en later tot persona non grata verklaard. De Zuid-Soedanese autoriteiten maken geen verschil tussen Free Voice/FPU en Radio Tamazuj dat ze een ‘heel slecht radiostation’ vinden. De journalisten werken onder stress, gevaar kan in een klein hoekje zitten; niet alleen voor henzelf, maar ook voor hun familie. Als in november Free Voice door de autoriteiten gedwongen wordt het kantoor de sluiten, is de maat vol. Er wordt besloten te verhuizen naar een land waar het veiliger is voor de redactie om te werken. 

Op dit moment werken in Afrika 11 journalisten voor radio Tamazuj en 4 managers/administratie en in Nederland 2 managers.

Het station heeft op werkdagen een nieuwsuitzending van een uur. Drie keer per week is er een sportprogramma van een uur, een keer per week een vox-pop programma van een half uur en verder maakt de redactie speciale programma’s voor vrouwen, verzoening etcetera. Alles bij elkaar zendt Tamazuj van maandag tot zondag elke dag een uur uit. Voorheen was dit twee uur.