Maandag 10 februari 2014
Staatssecretaris Fred Teeven blonk gisteren in de Rode Hoed niet uit in menselijkheid, zo lees ik in NrcNext. Dat verbaasde niemand in de zaal, die alweer volgens NrcNext, grotendeels bestond uit mensen met een politieke voorkeur voor links. Teeven wist het publiek -zoals gewoonlijk- met zijn ongevoelige botte opmerkingen tegen het plafond te krijgen. "Ik heb ervoor gekozen eerst het zuur te doen en dan het zoet. Dus ik ben begonnen met de uitvoering van het kinderpardon en later de strafbaarstelling van illegalen". De staatssecretaris vindt dus het laten blijven van kindertjes die hier zijn opgegroeid 'zuur', en de strafbaarstelling van mensen die nergens anders meer naar toe kunnen 'het zoet.'
Het zegt alles over de man en ik moet het ergste vrezen voor de Rwandezen in Nederland die worden beschuldigd van genocide. Op het eind van de rit zijn zij afhankelijk van deze botterik die alle mensen met een kleurtje als klaploper beschouwt zo lijkt het. Je gaat je afvragen wat er mis is gegaan in de jeugd van Fredje T. Misschien een leuke klus voor Annejet van der Zijl. Zij heeft net een grote klus afgerond en wist opnieuw een saillant nieuwtje op te schrijven: Freddy Heineken was geen echte Heineken.
Het erge is dat Teeven alles doet met de beste bedoelingen. En als hij al een idee heeft dat hij als olifant in de porseleinkast het leven van veel mensen volledig in de war gooit, dan zal hij zeggen: eerst het zuur dan het zoet. Want hij vindt oprecht dat mensen een betere toekomst hebben in hun eigen land. Het geeft aan hoe wij er (politiek) voorstaan dat wij zo'n rechthoekige, naïeve staatssecretaris hebben die gelijk een bulldozer beslist over het lot van mensen die naar Nederland vluchtten in de hoop op een beter bestaan. Ja natuurlijk zijn er economische vluchtelingen, maar met Teeven is ook de 'echte' vluchteling zijn leven niet meer zeker. Teeven vindt dat iedereen gewoon terug moet naar zijn land van herkomst. En in afwachting van die terugkeer de cel in, kind of volwassene, ziek of gezond. Hup hup en snel een beetje. Geen wonder dat de politie in de Schilderswijk er op los mept als mensen met een kleurtje worden gecriminaliseerd door hun eigen staatssecretaris.
Zijn beleid heeft ook grote invloed op de IND en het OM. Zij kijken niet eens naar bewijsmateriaal dat de Rwandezen die van genocide worden beschuldigd, aandragen. Ze weigeren zelfs Frans te lezen zo lijkt het, hoewel ze zelf vele pagina's in het Kinyarwanda opnemen in hun dossiers. Er zijn maar weinig Nederlandse advocaten het Kinyarwanda machtig. De IND wil bijvoorbeeld ook geen Nederlandse getuigen horen die ten tijde van de genocide precies op de plaats waren waar het zich allemaal afspeelde en dus heel goed zouden kunnen vertellen wat er is gebeurd. Voor alle duidelijkheid: deze getuigen wonen nu in Nederland, dus de IND of het OM hoeven er niet voor naar Afrika.
Voor de IND en het OM staat het ook vast dat wie aandelen had in Radio Mille Collines, een extremistische Hutu was en dus genocidair. Ze negeren voor het gemak het Rwanda Tribunaal in Arusha, Tanzania. Dat oordeelde dat deze radiozender niet is opgericht met als doel 'haatzaaien', dat kwam pas later. Bij de start was het een gewone radiozender, al had het een duidelijke politieke signatuur. Hetzelfde geldt voor het plannen van de genocide. Het tribunaal oordeelde dat er van planning geen sprake was en sprak een belangrijke verdachte hiervan vrij.
wordt vervolgd
Woensdag 5 februari 2014
Alle Rwandezen het land uit
'De jarenlange samenwerking tussen Nederland en Rwanda op het gebied van justitie resulteerde in een'goede ingang voor dialoog over juridische onderwerpen tot op het hoogste niveau. Dit is merkbaar in dossiers als uitlevering en uitzetting van illegale Rwandezen', zo schrijft staatssecretaris Fred Teeven aan de Tweede Kamer op 30 januari. Tja, daar kan de Rwandese gemeenschap in Nederland over meepraten. Dankzij die goede ingangen op het hoogste niveau worden er nu tien van hen achternagezeten omdat ze genocidair zouden zijn. Dit cijfer heb ik ook uit de brief. Teeven schrijft dat er 30 dossiers in behandeling zijn. Vorig jaar is er geen enkele Rwandees gedwongen uitgezet, maar, zo schrijft hij dreigend, daar moet het Memorandum of understanding (MoU) verandering in brengen. Dat MoU werd afgesloten toen Teeven begin januari op bezoek was in Rwanda en bevat onder meer werkafspraken die de terugkeer van Rwandezen moet vergemakkelijken.
De brief werpt ook een verhelderend licht over het opnieuw tegen het licht houden van dossiers die allang leken afgesloten. 'In 2008 is besloten om alle dossiers die geen 1F onderzoek hadden ondergaan alsnog te screenen op mogelijke 1F indicaties. Dat was ook mogelijk omdat de afgelopen jaren uit verschillende hoeken veel meer informatie ter beschikking kwam', zo schrijft de staatssecretaris. Tja. Was het niet in 2008 dat Victoire Ingabire serieus en publiekelijk nadacht over deelname aan de presidentsverkiezingen in augustus 2010? Ik zou heel graag willen weten hoe dat besluit tot stand is gekomen en uit welke hoeken veel meer informatie ter beschikking kwam. Ik vrees, en ik ben niet de enige, dat op de een of andere manier Kigali er direct of indirect mee te maken had.
Teeven staat te trappelen om mensen naar Rwanda te sturen. Zoveel maakt de brief wel duidelijk. En de teruggestuurde Rwandezen hoeven zich helemaal geen zorgen te maken. Ze krijgen een eerlijk proces en komen terecht in de met Nederlands geld gebouwde gevangenis Mpanga. Dat heeft Rwanda beloofd. Na het oneerlijke proces tegen Ingabire, weten we wat die beloften waard zijn.
Woensdag 8 januari 2014
Staatssecretaris Teeven in wonderland
Die staatssecretaris Fred Teeven. Die moet zich als Alice in Wonderland hebben gevoeld tijdens zijn driedaagse bezoek aan Rwanda. Met grote knikkerogen van verbazing moet hij rondgelopen hebben. 'Verschrikkelijk indrukwekkend hier te zijn en te zien hoe het land bezig is het verleden van zich af te schudden', zo vertelde hij de verzamelde pers.
Ieder weldenkend mens weet dat je van alles te zien krijgt tijdens een officieel bezoek, maar niet hoe het er in werkelijkheid aan toegaat in een land. De officiële vertegenwoordiger wordt afgehaald met limousines, in het duurste hotel van Kigali gestopt en omringd met officiële en minder officiële vertegenwoordigers van de overheid. Teeven heeft geen stap kunnen zetten zonder dat de Rwandese inlichtingendienst er van op de hoogte was.
Teeven was er om de juridische band tussen de twee landen te verstevigen en tekende onder andere een overeenkomst waarbij beide landen afspreken dat ze elkaars onderdanen gedwongen mogen terugsturen. Nederland steunt Rwanda al sinds 2004 met miljoenen om het justitiële systeem te reorganiseren en te verbeteren. Het is daarom dat Nederland Rwanda maar al te graag helpt met het uitroken van genocidairs, mensen die zich schuldig hebben gemaakt aan massamoord tijdens het voorjaar van 1994. Tijdens de genocide kwamen zo'n 800.000 tot een miljoen Tutsi's en gematigde Hutu's om het leven.
Teeven vertelde dat oorlogsmisdadigers zich niet veilig moesten voelen in Nederland. "Wij zijn zeer bereid mensen uit te zetten naar Rwanda.' Hij verwees daarbij naar Jean Claude Iyamuremye. Die kreeg begin december van de rechter te horen dat hij naar Rwanda mag worden uitgezet. In afwachting van het hoger beroep zit Jean Claude in de Zoetermeerse gevangenis.
Ik heb nergens gehoord of gelezen dat Teeven nog iets heeft gezegd over de weinige politieke ruimte van de oppositie en Victoire Ingabire, die in hoger beroep 15 jaar cel kreeg. Zowel Amnesty International als Human Rights Watch vonden haar proces en beroep niet verlopen volgens internationale normen. Amnesty is dan ook niet te spreken over het bezoek van Teeven aan Rwanda. 'Het is een wensdroom dat het rwandese rechtssysteem op orde is.'
De Nederlandse raadsman van Ingabire, Jan Hofdijk, vindt dat Teeven zich heeft laten inpakken, zo zegt hij vandaag in Trouw. 'Er wordt gemarteld om tot getuigenissen te komen. Uitgezette Rwandezen staat een oneerlijk proces te wachten en in een martelgevangenis leggen ze het loodje.'
Ik geloof ook niet dat Teeven iets heeft gezegd over de dood van Patrick Karegeya, het voormalige hoofd van de inlichtingendienst die op 1 januari in een Zuid-Afrikaans hotel dood (waarschijnlijk gewurgd) werd aangetroffen. Zijn dood zorgt voor veel onrust in de Rwandese gemeenschappen buiten Rwanda.
De berichtgeving in de Nederlandse media is enigszins tendentieus. Wie niet goed leest krijgt de indruk dat alle Rwandezen in Nederland oorlogsmisdadigers zijn. Zeker als Teeven spreekt over zo'n 200 'gevallen'. Natuurlijk moeten mensen die gruwelijkheden en massamoorden hebben begaan berecht worden. Dat spreekt voor zich. Maar het lijkt er op dat Rwanda dit soort beschuldigingen gebruikt om tegenstanders in het buitenland op zijn minst monddood te maken.
Als uiteindelijk het Europese Hof beslist dat Jean Claude mag worden uitgezet, dan wordt daarmee een deur open gezet: alle mensen in ons land die worden beschuldigd van genocide, kunnen worden uitgezet. Het grote probleem daarbij is dat zij hoogst waarschijnlijk niet kunnen rekenen op een eerlijk proces in Rwanda.
Dat zegt ook de advocaat van Jean Claude, Michael Pestman. Op radio 1 vertelde hij gisteren niet veel vertrouwen te hebben in de Rwandese rechtspraak. 'De Rwandese president Kagame is misschien wel de grootste oorlogsmisdadiger van allemaal. Zo heeft hij 200.000 doden op zijn geweten in Oost-Congo. Dat staat in een rapport van de VN. Dat is dus dezelfde Kagame die het vertrouwen heeft van Fred Teeven. Kagame is al sinds 1994 aan de macht. Zo lange tijd is op zich al verdacht. Mijn client wil in Nederland berecht worden, omdat hij dan kans heeft op een eerlijk proces. In Rwanda zal hij dat niet krijgen. Maar het is moeilijk voor Nederland om dat te erkennen. Nederland heeft immers veel geld gestopt in de reorganisatie van het justitiële systeem in Rwanda.'