Dinsdag 2 september
Als alles goed gaat, krijg ik vandaag te horen of ik Jean Claude Iyamuremye mag interviewen met de camera. Ik heb al toestemming om hem te interviewen met pen en papier, maar de NVJ (de vakbond voor journalisten) en ik vinden dat er niet gediscrimineerd mag worden naar medium. Als er toestemming is voor pen en papier, zou er ook toestemming moeten zijn voor een camera-interview. We zullen zien. De afgelopen twee jaar heb ik -met dank aan de 1-F-files- mijn geloof in het rechtssysteem verloren als het om openheid van informatie en bronnen gaat.
Daarin sta ik overigens niet alleen. Samen met de NVJ heeft mijn eigen club van onderzoeksjournalisten (VVOJ) een klachtenloket geopend voor journalisten die een beroep doen op de Wet openbaarheid bestuur. Journalisten kunnen hun ervaringen insturen tot en met 31 december, voorjaar 2015 maken we er een analyse van. De overheid geeft informatie NIET, tenzij … is nu de praktijk, terwijl het precies omgekeerd zou moeten zijn: ALLE informatie is openbaar, tenzij …. !
Met dank aan de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) is er nu een wetswijzing in de maak, die de termijn om informatie boven tafel te krijgen bij een bestuursorgaan, nog veel langer maakt. Er was een klein aantal mensen dat veel Wobjes instuurde in de hoop dat de termijn zou verstrijken, dan konden ze een dwangsom vorderen. De wetswijziging moet ervoor zorgen dat dit niet meer kan, zo wordt onder andere de de dwangsom afgeschaft. Omdat geen enkele journalist gaat voor het geld, maar voor de informatie, zal ons dat een worst zijn, maar tegelijk worden de termijnen opgerekt waarop informatie gegeven moet worden. Die termijnen zijn al een eeuwigheid. Zo ben ik nu al een half jaar bezig om via de Wob te weten te komen hoe het nu precies is gekomen dat in 2008 alle Rwandese 1F-files opnieuw zijn bekeken. Ik ga ze zo maar noemen, dat bekt lekkerder dan 1F-dossiers en verwijst ook een beetje naar die science fiction-achtige detective de X-files.
Een dezer dagen moet ik het resultaat krijgen van de hoorzitting. Krijg ik de gevraagde informatie of niet. Zo niet, dan moet ik naar de rechter. Journalisten die een actueel artikel of item willen maken, hebben dus nu al niets aan de Wob, laat staat als die wetswijziging doorgaat. Vreemd genoeg is er ook een andere wet in de maak, die juist weer kortere termijnen heeft voor een Wob. Wie weet wat het gaat worden, mag het zeggen, morgenmiddag wordt er in ieder geval in een Tweede kamer commissie vergaderd over de Wet open overheid.