Floribert Chebeya, 1 jaar dood

Vrijdag 17 juni 2011

Gisteren zouden de rechters in Kinshasa (Congo) uitspraak doen in de moord op Floribert Chebeya, een jaar geleden ( zie donderdag 9 juni). Een tiental vertegenwoordigers van mensenrechtenorganisaties, journalisten, advocaten en vrienden had zich verzameld voor de centrale gevangenis voor de uitspraak, maar kregen, tot hun grote teleurstelling, nul op het rekest. Een van de rechters liet verstek gaan, waardoor de uitspraak moest worden uitgesteld. Tegen de zes politieagenten die terecht staan, is door het Openbaar Ministerie de doodstraf geeist, plus uitzetting uit het politiecorps. Wanneer de uitspraak nu wel komt, is niet duidelijk. 

Donderdag 9 juni 2011

Het is een jaar geleden dat de Congolese mensenrechtenactivist Floribert Chebeya werd vermoord samen met zijn chauffeur. Chebeya had de avond ervoor een gesprek met de Congolese politie, maar daarna heeft niemand hem meer in levende lijve gezien. De ochtend na het 'gesprek' werd Chebeya dood in zijn auto aangetroffen. Van de chauffeur geen spoor.  Vrienden en medewerkers van Floribert denken dat hij die avond tijdens het gesprek werd gemarteld, en dat zijn hart het toen heeft begeven. Het is niet de eerste keer dat Floribert op deze manier werd ondervraagd.  In eerste instantie was de Congolese overheid niet erg happig, om de dood van Floribert te onderzoeken. Maar omdat mensenrechtenorganisaties bleven aandringen, konden ze uiteindelijk niet anders. Uiteindelijk werden zes politieagenten gearresteerd. Hun zaak is inmiddels voor de rechter. Die doet op 16 juni uitspraak.

In Lubumbashi was een aantal organisaties van plan een demonstratie te organiseren ter nagedachtenis van Chebeya. Maar de burgemeester durfde het niet aan en weigerde tot twee keer toe. 

Zelf heb ik Floribert een aantal keren mogen ontmoeten. Jan Hofdijk, advocaat in Den Haag kende hem al lange tijd en zorgde voor de kennismaking. De laatste keer dat ik Floribert zag was in de tuin van een luxe hotel in Kinshasa, november 2009. Mijn netwerk vond dat de enige veilige plek nadat ik wat problemen had gehad aan de Rwandese grens. We spraken toen temidden van dure hotelgasten aan de rand van een blinkerend zwembad, over de toekomst van Congo en wat hij er aan zou willen doen. "Uitbannen van de corruptie". 

Hij wist dat de minister van communicatie, Lambert Mende, ook langs zou komen voor een kort gesprek en dus hadden we het zo geregeld, dat hij daar, in die luxetuin van het hotel, Mende toevallig tegen het lijf zou lopen. Een grote wens omdat Mende hem al maandenlang weigerde te zien, laat staan spreken. 

Daar in die zonovergoten tuin maakten ze een afspraak. Floribert vertelde later dat die afspraak telkens maar weer werd uitgesteld door Mende. Hij heeft hem nooit meer gesproken. Zeven maanden na die ontmoeting werd hij vermoord.