Zondag 24 april, Pasen
Gisteravond toch maar op het balkon een deel van de mattheus passion
geluisterd. Werd een beetje moe van al die Afrikaans religieuze liederen op de
tv. Het is voor even wel leuk om lofzang op de Here te zien vanuit de bush,
vanaf een boot, met leeuwen op de achtergrond of vanuit een typisch rieten
hutje, maar het is allemaal zo braaf. Meestal man die zingt, mannenkoortje
wiebelend op de achtergrond. Bij de Jezuiten, begin jaren zeventig, heb ik
geleerd dat jezus een rebel was. Waarom dan toch zo braaf?
Zeker hier in Oost-Congo is er veel waartegen de bevolking in opstand zou
kunnen komen. Maar Congolezen zijn volgzaam tevreden (vergeef me de
generalisatie). Ik sprak bijvoorbeeld eergisteren met wat jongeren en die
vertelden me dat ze gingen demonstreren, maar dat ze wel alles doornamen met de
autoriteiten. En dat ze precies zouden doen wat de autoriteiten wilden. Gelukkig
was Papa Charles er ook en die legde als docent de jongens haarfijn uit, dat
het zo niet werkte. Dat de autoriteiten niet echt wakker zouden liggen van zo'n
keurig gebaar. De jongens keken of ze het in Keulen hoorden donderen en waren
maar half overtuigd dat opkomen voor waarin je gelooft, ook acties met zich mee
kunnen brengen die tegen de overtuiging van de autoriteiten ingaan.
Nu is actievoeren en opkomen voor je rechten in Oost-Congo natuurlijk van
een geheel andere orde dan actievoeren in Amsterdam, Den Haag of Parijs. Hier
zijn mensen gewend hun mond te houden, omdat ze anders worden ontvoerd,
gevangen gezet, of erger. Hier hebben onrust en oorlogen trauma's en littekens
achtergelaten. Mensen zijn niet gewend zich uit te spreken. Mensen zijn ook niet
gewend draagvlak te organiseren, zoals dat bij ons heet. Geld en geweren hebben
het hier voor het zeggen. Toch moet er meer mogelijk zijn dan er nu gebeurt.
Maar het moet van de Congolezen zelf komen.
Niemand van de mensen hier verwacht veel van de verkiezingen in november.
President Kabila en de zijnen zijn niet van plan hun macht op te geven en
hebben de grondwet veranderd. Ook de kiescommisse, de politie, de media en
andere instituties zijn in hun handen. De mensen met wie ik sprak, willen dat
de internationale gemeenschap de verkieizngen goed monitort en de oppositie, de
critici en journalisten beschermt. Diezelfde internationale gemeenschap heeft
er alle baat bij dat Kabila aan de macht blijft. Hij is een factor die ze
kennen en in de hand hebben. Met Kabila aan de (on)macht, komen de belangen van
de grote bedrijven niet in gevaar.