Voorjaar 2012
De persconferentie van president Paul Kagame vorige week, leek veel op een korte cursus : Hoe alle heikele onderwerpen te vermijden. Voor degenen die het Kinyarwanda en Engels goed beheersen: hier kan de persconferentie worden beluisterd (jammer genoeg staan er op deze podcastwebsite enkel de meest recente speeches van Kagame, dus niet laner de speech waarover ik hier schrijf)
(op 37.39 in het Engels de vraag over het vliegtuig, ook in het Engels op 54.25 over Rwanda en Lybie, 1.19 in het Engels over het verlies van de vluchtelingenstatus van Rwandezen in het buitenland, 1.43 in het Engels over zijn aandelen bij de Bank van Kigali, de vraag over ingabire was in Kinyarwanda, dus daar kan ik niets over zeggen)
Hoewel president Kagame vaak in het negatief nieuws is de laatste tijd dankzij het proces van Ingabire dat niet eerlijk verloopt en de bekentenissen van zijn vroegere makker Theogène Rudasingwa die vertelde dat Kagame schuldig is aan het neerschieten van het vliegtuig in 1994, wist hij de vragen daarover meestal behendig, soms boos, te ontduiken.
Kagame viel letterlijk stil toen een buitenlandse journaliste, Erica, vertelde dat ze niet in Rwanda was om negatief over het land te berichten, maar positief. Zij vroeg naar joint ventures met Zweden op het gebied van bio-diesel. Kagame begon te stotteren: "We.. eh .. we..zijn gewend geraakt aan het tegenovergestelde. Ik ben erg blij dat u positieve zaken wilt vertellen over Rwanda. Dank dat u deel wilt uitmaken van ons succes." Waarna hij een ongelofelijk saai verhaal begon over bio-energie.
Hoe anders reageerde hij toen een journalist vroeg naar het neerschieten van het vliegtuig en de bekentenissen van Rudasingwa. (Voor meer informatie over de bekentenissen zie hieronder, maandag 5 oktober). Kagame begon hatelijk te lachen. 'Ik ben verbaasd hoe sommige media van niets, iets kunnen maken. Ik ga die nonsens niet bespreken. Iedereen met een beetje hersens heeft het hier niet over.'
Ook over het verlaten van de vluchtelingenstatus kwam een vraag. Kagame zei dat niemand zou worden gedwongen om naar Rwanda terug te keren. Dat Rwandezen in het buitenland niet langer de vluchtelingenstatus hebben volgend jaar, komt vanwege de dramatische veranderingen. "Maar als ze daar willen blijven, dan gaan ze hun gang maar." Maar voor hen verandert dan toch alles, zei de slimme journalist. Kagame: "Natuurlijk moet hun status dan worden herzien." Hoe dit overigens van invloed is op de status van Rwandezen in Nederland is nog niet helemaal helder. Minister Leers kan het standpunt van de UNHCR overnemen, maar volgens deskundigen kan dat alleen als de status van Rwanda voorwaardelijk was, en dat is niet het geval.
Het is overigens ongehoord gedurfd wat hij over Congo zegt op een vraag over de invloed van China in Rwanda en of China nu de enige koper van Congo's mineralen is. Kagame: "Het verhaal van Congo is een oud debat. Hoe komt het dat het rijke Congo, met zoveel aardige mensen, toch al meer dan 50 jaar in de problemen zit? Wie is verantwoordelijk daarvoor? Dat komt niet door dit kleine land, dat heeft al genoeg problemen." En dan te bedenken dat Rwanda al sinds de genocide bezig is met oost-Congo. Met bijvoorbeeld het bombarderen van Rwandese vluchtelingenkampen, met het bestrijden van Rwandese rebellen groeperingen, met het stelen van de mineralen. Rwandezen kopen er grond, Rwandezen gaan er naar school, Rwandezen werken er, en straks gaan ook veel Rwandezen stemmen voor een Congolese president, omdat ze dankzij hun studie of hun werk, een stempas hebben gekregen.
Kagame kreeg ook een vraag over zijn aandelen de Bank of Kigali. Hij vertelde dat dit niet zijn eigen initiatief was, dat hem dit bij de uitgifte van de tweede tranche was gevraagd, omdat dit andere kopers vertrouwen zou geven. Hij had niet meegedaan met de uitgifte van de eerste tranche omdat hij toen in het buitenland zat. Kagame vertelde dat hij uitgebreid advies had gevraagd over de juridische consequenties van het bezitten van aandelen. Gebleken was dat dit allemaal kon, en dat dit zelfs goed zou zijn voor de bank. Hij had daarop ingestemd en een aparte rekening ter beschikking gesteld. De aankopen heeft hij aan anderen overgelaten. Hij zei zelfs niet te weten hoeveel aandelen hij precies had. Wel wist hij te melden dat hij nog geen verlies had geleden, en dat hij dat ook niet verwachtte.