Kamercommissie vergadert over grote meren

Woensdag 24 april 2013

Zojuist vergaderde in zeer kleine bezetting de Tweede Kamercommissie over Het Grote Meren Gebied. Zowel minister Ploumen (Buitenlandse Handel en ontwikkelingssamenwerking) als minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) waren aangeschoven om antwoord te geven op vragen van de drie commissieleden. De twee ministers hadden vier ambtenaren meegenomen, zodat het leek alsof er toch nog wat massa zat achter de commissietafel. Een levendig debat werd het niet. Scherpe vragen werden ook niet echt gesteld. Het was vooral een prijzen van elkaar en het bedanken voor de antwoorden. De VVD gaat een motie indienen die er voor moet zorgen dat nog meer ambassades de nek wordt omgedraaid. In politiek jargon heet het dan de VVD meer overkoepelend regionaal beleid wil in plaats van losse bilaterale programma's waarbij de ambassades de oren en de ogen vormen.

De commissieleden (Maij (PvdA), Caluwé (VVD) en Sjoerdsma (D66) vonden dat het reisverslag van minister Ploumen wel erg lovend sprak over Rwanda. 'Waren dit de woorden van Kagame soms?' Maar Ploumen vond de toon van haar verslag niet zozeer positief als realistisch. 'Rwanda heeft kleine stapjes in de goede richting gedaan en wil graag meehelpen aan de oplossing van de problemen in de regio. Niemand, ook Rwanda, is gebaat bij een instabiele regio.' Caluwé: 'Wel opletten dat Rwanda geen stapjes terug zet.' Dat beloofde de minister: de kritische dialoog met Rwanda wordt voortgezet. 

Ploumen vertelde dat de Rwandese minister van Justitie zeer teleurgesteld was over het stopzetten van de steun voor de justitiële sector. 'Stopzetting was niet mijn initiatief, maar het gevolg van een Kamermotie. De ambassade en ons ministerie van Justitie houden zorgvuldig in de gaten dat investeringen niet verloren gaan en dat gemaakte afspraken worden nagekomen.'

De minister kwam overigens met een behoorlijk lijstje aan steun die vorig jaar werd opgeschort: 30 miljoen euro van de EU, 40 miljoen dollar van VS, 75 miljoen van de wereldbank. Geen wonder dat Kagame het benauwd krijgt en zijn (traceerbare) steun aan M23 ook heeft opgeschort.

Omdat Ploumen minister is van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking zijn de grappen over koopman en dominee in één bed (wie ligt boven?) niet van de lucht. Ook tijdens deze bijeenkomst werd er over de dominee en de koopman gegrinnikt. Maar de koopman zal niet verhinderen dat de dominee over mensenrechten kan praten, aldus de minister. Al zei ze dat natuurlijk een stuk deftiger: 'We moeten zeer realistisch zijn over de situatie in deze regio en dat kan heel goed binnen de context en de mogelijkheden voor bedrijvigheid.' Vorig jaar was er een handelsreis naar Kinshasa; voor een handelsreis naar Rwanda zijn nog geen concrete plannen.

Concreet resultaat van deze bijeenkomst waren twee toezeggingen: Uiterlijk eind december informeert minister Ploumen de Tweede Kamer over het weren van illegale grondstoffen in EU-verband. De minister informeert de Tweede kamer ook schriftelijk over de inhoud van het programma van 2,5 miljoen euro voor het maatschappelijk middenveld in Rwanda dat moet bijdragen aan verruiming van persvrijheid, de mensenrechten en meer politieke vrijheid. Minister Timmermans kwam er niet aan te pas. Hij kon anderhalf uur duimen draaien; aan hem werden geen vragen gesteld.